เป็นหลักสูตรที่มุ่งเน้นการพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่มีคุณภาพ โดยผ่านกระบวนการวิจัยและพัฒนา โดยผู้ที่ผ่านการอบรมจะได้เรียนรู้และเข้าใจแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร ตั้งแต่การควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบ สารสกัดและผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาขึ้น  การแยกเตรียมสารสกัด การทดสอบประสิทธิผลของสารสกัด การออกแบบรูปแบบและการตั้งตำรับของผลิตภัณฑ์สมุนไพรด้วยเทคโนโลยีทางเภสัชกรรมที่ทันสมัยและเหมาะสมต่อการนำส่งสารสำคัญ การทดสอบความคงตัว และการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ทั้งนี้เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่มีคุณภาพและมีประสิทธิผล ที่สามารถนำไปสู่การขออนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาและขยายการผลิตในระดับอุตสาหกรรมได้ต่อไป

ปัจจุบันมีกระแสความต้องการใช้ผลิตภัณฑ์ธรรมชาติจากสมุนไพรเพิ่มมากขึ้น ทำให้มีการผลิตผลิตภัณฑ์สมุนไพรเพื่อจำหน่ายทั้งตลาดภายในและภายนอกประเทศเป็นจำนวนมาก ประกอบกับความหลากหลายทางชีวภาพด้านสมุนไพรของประเทศไทย ทำให้เป็นการเพิ่มโอกาสในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สุขภาพจากสมุนไพร เพื่อให้สอดคล้องกับแผนแม่บทแห่งชาติด้านสมุนไพร (พ.ศ. 2560-2564) และการดำเนินการตามพระราชบัญญัติผลิตภัณฑ์สมุนไพร พ.ศ. 2562 เป้าหมายของการพัฒนาคุณภาพของผลิตภัณฑ์สมุนไพรทั้งด้านประสิทธิผลและความปลอดภัยจึงมีความสำคัญยิ่งต่อบทบาทของผู้ประกอบวิชาชีพเภสัชกรรมในการพัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อคุ้มครองผู้บริโภค และจะนำไปสู่การพัฒนาศักยภาพในด้านการผลิตผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่มีคุณภาพและสร้างรายได้ของประเทศ  ดังนั้นหลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพเภสัชกรรม (สาขาการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์สมุนไพร) จึงได้จัดทำขึ้นเพื่อมีวัตถุประสงค์ให้ผู้เข้ารับการอบรมมีความรู้ และทักษะในการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์สุขภาพจากสมุนไพร เพื่อนำไปสู่การมีผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่มีคุณภาพที่ผ่านกระบวนการวิจัยและพัฒนาแบบครบวงจร โดยมุ่งหวังให้ผู้ที่ผ่านการอบรมมีประสบการณ์ตรงในการเรียนรู้และเข้าใจแนวทางการพัฒนาผลิตภัณฑ์จากสมุนไพร ตั้งแต่การควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบ สารสกัดและผลิตภัณฑ์ที่พัฒนาขึ้น การแยกเตรียมสารสกัด การทดสอบประสิทธิผลของสารสกัด การออกแบบรูปแบบและการตั้งตำรับของผลิตภัณฑ์สมุนไพรด้วยเทคโนโลยีทางเภสัชกรรมที่ทันสมัยและเหมาะสมต่อการนำส่งสารสำคัญ การทดสอบความคงตัว และการออกแบบบรรจุภัณฑ์ ทั้งนี้เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ต้นแบบที่มีคุณภาพและมีประสิทธิผล ที่สามารถนำไปสู่การขออนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาและขยายการผลิตในระดับอุตสาหกรรมได้ต่อไป

หลักสูตรนี้เป็นหลักสูตรของวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพร (วภส.) สภาเภสัชกรรม มีระยะเวลาการอบรมรวม 510 ชั่วโมง (18 สัปดาห์) โดยแบ่งเป็นการอบรมภาคทฤษฎีจำนวน 30 ชั่วโมง (2 สัปดาห์) และภาคปฏิบัติ 480 ชั่วโมง (16 สัปดาห์) รายละเอียดดังตาราง

1) ภาคทฤษฎี จำนวน 30 ชั่วโมง (2 หน่วยกิต**) ระยะเวลา 2 สัปดาห์

ตารางที่ 1 เนื้อหาการอบรมภาคบรรยาย (เรียนนอกเวลาราชการในรูปแบบสอนสดและวิดีโอ)

2) ภาคปฏิบัติ จำนวน 480 ชั่วโมง (16 หน่วยกิต**) ระยะเวลา 16 สัปดาห์

ประกอบด้วย 2 ส่วนคือ การฝึกปฏิบัติทักษะพื้นฐานที่จำเป็น และฝึกปฏิบัติงานในพื้นที่จริง รายละเอียด ดังนี้

2.1) การฝึกปฏิบัติทักษะพื้นฐานที่จำเป็น จำนวน 180 ชั่วโมง (6 หน่วยกิต**) *

1)      ปฏิบัติงานทักษะการคัดเลือกและควบคุมคุณภาพของวัตถุดิบ (1 สัปดาห์)

2)      ปฏิบัติงานทักษะกระบวนการสกัดและการแยก (1 สัปดาห์)

3)      ปฏิบัติงานทักษะการควบคุมคุณภาพของสารสกัด (1 สัปดาห์)

4)      ปฏิบัติงานทักษะการทดสอบประสิทธิผลและความปลอดภัย (1 สัปดาห์)

5)      ปฏิบัติงานทักษะการออกแบบรูปแบบผลิตภัณฑ์ การตั้งตำรับและการศึกษาความคงสภาพ (1 สัปดาห์)

6)      ปฏิบัติงานทักษะการขึ้นทะเบียนผลิตภัณฑ์สุขภาพจากสมุนไพร (1 สัปดาห์)

2.2) ฝึกปฏิบัติงานในพื้นที่จริงระยะเวลา จำนวน 300 ชั่วโมง (10 หน่วยกิต**)

เป็นการฝึกปฏิบัติงานในพื้นที่จริงตามที่ตนสังกัดและปฏิบัติงานอยู่หรือตามแหล่งฝึกที่ได้รับการรับรองจากวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพร โดยพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ อย่างน้อย 1 ผลิตภัณฑ์ ให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กำหนด

** หมายเหตุ: หน่วยกิตของวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพร (วภส.) สภาเภสัชกรรม

ตารางที่ 2 รูปแบบการจัดอบรมภาคปฏิบัติทักษะพื้นฐานที่จำเป็น ได้แก่ การอบรมแบบโมดูล งานมอบหมาย และฝึกปฏิบัติเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ รายละเอียด ดังนี้

1) การอบรมแบบโมดูล จำนวน 2 ครั้ง จำนวน 60 ชั่วโมง (2 หน่วยกิต**)

หมายเหตุ: ช่วงเวลาการอบรมออนไลน์อาจเปลี่ยนแปลงตามความเหมาะสม

2) งานมอบหมาย

ลักษณะงาน: Paper work/ Clip VDO

ช่วงเวลา: 1-30 มิ.ย. 2568 ระยะเวลาในการทำงาน 4 สัปดาห์ หรือ 120 ชั่วโมง (4 หน่วยกิต**)

3) ฝึกปฏิบัติเพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ จำนวน 300 ชั่วโมง (10 หน่วยกิต**)

เป็นการฝึกปฏิบัติงานในพื้นที่จริงตามที่ตนสังกัดและปฏิบัติงานอยู่หรือตามแหล่งฝึกที่ได้รับการรับรองจากวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพร โดยพัฒนาผลิตภัณฑ์ต้นแบบ อย่างน้อย 1 ผลิตภัณฑ์ ให้แล้วเสร็จภายในระยะเวลาที่กำหนด (ช่วงเวลา 1 ก.ค. ถึง 15 ก.ย. 2568)

** หมายเหตุ: หน่วยกิตของวิทยาลัยเภสัชกรรมสมุนไพร (วภส.) สภาเภสัชกรรม